Вялікі пантыфік (лац.: Pontifex maximus) — вышэйшая пасада ў сістэме старажытнарымскага рэспубліканскага жрэцтва. Была створана царом Нумай Пампіліям ў канцы VIII стагоддзя да н. э.
Пасада вялікага пантыфіка займалася пажыццёва. Пасля смерці вялікага пантыфіка жрэцтва выбірала часовага вялікага пантыфіка, а наступны сталы вялікі пантыфік вызначаўся на выбарах. Пасада лічылася ганаровай, хаця і мела шмат абмежаванняў: напрыклад, вялікі пантыфік не меў права датыкацца да трупаў, ажаніцца ў другі раз, пакідаць Італію. Актавіян і пазнейшыя рымскія імператары атрымлівалі пасаду вялікага пантыфіка, і хутка пасада страціла прэстыжнасць. У 382 н. э. імператары адмовіліся ад «паганскага» тытула. Сёння тытул вялікага пантыфіка з'яўляецца адным з тытулаў рымскіх пап.
Спіс вялікіх пантыфікаў
Імя | Пачатак | Заканчэнне |
---|---|---|
Нума Пампілій | ~712 да н. э. | ~672 да н. э. |
Невядома | ||
509 да н. э. | ? | |
Невядома | ||
~460 да н. э. | ~440 да н. э. | |
431 да н. э. | 420 да н. э. | |
420 да н. э. | 397 да н. э. | |
397 да н. э. | 390 да н. э. | |
390 да н. э. | ? | |
Невядома | ||
332 да н. э. | ? | |
Невядома | ||
304 да н. э. | ? | |
Невядома | ||
254 да н. э. | 243 да н. э. | |
243 да н. э. | 221 да н. э. | |
~221 да н. э. | 213 да н. э. | |
212 да н. э. | 183 да н. э. | |
183 да н. э. | 180 да н. э. | |
180 да н. э. | 152 да н. э. | |
150 да н. э. | 141 да н. э. | |
141 да н. э. | 132 да н. э. | |
132 да н. э. | 130 да н. э. | |
130 да н. э. | 115 да н. э. | |
114 да н. э. | 103 да н. э. | |
103 да н. э. | 89 да н. э. | |
89 да н. э. | 81 да н. э. | |
81 да н. э. | 63 да н. э. | |
Гай Юлій Цэзар | 63 да н. э. | 44 да н. э. |
44 да н. э. | 13 да н. э. | |
Актавіян | 12 да н. э. | 27 н. э. |
Літаратура
- Боровков П. Образ верховного понтифика у Валерия Максима // Исседон: альманах по древней истории и культуре. Екатеринбург: УрГУ, 2007. Т. IV. ISSN 1683-7037 (руск.)
- Кофанов Л. Л. Роль жреческих коллегий в архаическом Риме и раз-витие жреческого права // Жреческие коллегии в Раннем Риме. М., 2001. (руск.)
- Великий понтифик // Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2007.(недаступная спасылка) (руск.)
- Сморчков А. М. Коллегия понтификов // Жреческие коллегии в Раннем Риме. М., 2001. (руск.)
- Сморчков А. М. Понтифики и собрания граждан (contiones, concilia, comitia) в эпоху римской республики // ВДИ. 2007. № 3. (руск.)
Вялікі пантыфік на Вікісховішчы |
Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні, мабільны, тэлефон, Android, iOS, Apple, мабільны тэлефон, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, ПК, Інтэрнэт, кампутар
U getaj staronki nyama praveranyh versij hutchej za ysyo yae yakasc ne acenvalasya na adpavednasc standartam Vyaliki pantyfik lac Pontifex maximus vyshejshaya pasada y sisteme starazhytnarymskaga respublikanskaga zhrectva Byla stvorana carom Numaj Pampiliyam y kancy VIII stagoddzya da n e Statuya Aygusta yaki prynosic ahvyaru u vobraze vyalikaga pantyfika Rym Muzej Pia Klemencina Pasada vyalikaga pantyfika zajmalasya pazhyccyova Paslya smerci vyalikaga pantyfika zhrectva vybirala chasovaga vyalikaga pantyfika a nastupny staly vyaliki pantyfik vyznachaysya na vybarah Pasada lichylasya ganarovaj hacya i mela shmat abmezhavannyay napryklad vyaliki pantyfik ne mey prava datykacca da trupay azhanicca y drugi raz pakidac Italiyu Aktaviyan i paznejshyya rymskiya imperatary atrymlivali pasadu vyalikaga pantyfika i hutka pasada stracila prestyzhnasc U 382 n e imperatary admovilisya ad paganskaga tytula Syonnya tytul vyalikaga pantyfika z yaylyaecca adnym z tytulay rymskih pap Spis vyalikih pantyfikayImya Pachatak ZakanchenneNuma Pampilij 712 da n e 672 da n e Nevyadoma509 da n e Nevyadoma 460 da n e 440 da n e 431 da n e 420 da n e 420 da n e 397 da n e 397 da n e 390 da n e 390 da n e Nevyadoma332 da n e Nevyadoma304 da n e Nevyadoma254 da n e 243 da n e 243 da n e 221 da n e 221 da n e 213 da n e 212 da n e 183 da n e 183 da n e 180 da n e 180 da n e 152 da n e 150 da n e 141 da n e 141 da n e 132 da n e 132 da n e 130 da n e 130 da n e 115 da n e 114 da n e 103 da n e 103 da n e 89 da n e 89 da n e 81 da n e 81 da n e 63 da n e Gaj Yulij Cezar 63 da n e 44 da n e 44 da n e 13 da n e Aktaviyan 12 da n e 27 n e LitaraturaBorovkov P Obraz verhovnogo pontifika u Valeriya Maksima Issedon almanah po drevnej istorii i kulture Ekaterinburg UrGU 2007 T IV ISSN 1683 7037 rusk Kofanov L L Rol zhrecheskih kollegij v arhaicheskom Rime i raz vitie zhrecheskogo prava Zhrecheskie kollegii v Rannem Rime M 2001 rusk Velikij pontifik Lyubker F Realnyj slovar klassicheskih drevnostej M 2007 nedastupnaya spasylka rusk Smorchkov A M Kollegiya pontifikov Zhrecheskie kollegii v Rannem Rime M 2001 rusk Smorchkov A M Pontifiki i sobraniya grazhdan contiones concilia comitia v epohu rimskoj respubliki VDI 2007 3 rusk Vyaliki pantyfik na Vikishovishchy